لوله کشی هواکش فاضلاب

طراحی لوله کشی هواکش فاضلاب

کلیات

الف) طراحی لوله کشی هواکش فاضلاب بهداشتی ساختمان باید طبق روشهاي مهندسی مورد تأیید انجام گیرد. روشهاي مهندسی براي اندازه گذاري لوله ها و دیگر اجزاي لوله کشی باید مورد تأیید قرار گیرد.

ب) لوله کشی هواکش فاضلاب بهداشتی ساختمان باید طوري طراحی شود که هوا بتواند به اندازة کافی از لوله کشی فاضلاب خارج یا به آن وارد شود و در نتیجه از شکستن آب هوابند سیفون ها بر اثر فشار معکوس یا مکش سیفونی جلوگیري شود.

• سیفون لوازم بهداشتی در لوله کشی فاضلاب نباید در معرض اختلاف فشار هواي بیش از 25 میلیمتر ستون آب قرار گیرد.

پ) همه سیفون ها و لوازم بهداشتی سیفون سرخود باید طبق یکی از روشهاي معین شده در این فصل از مقررات، داراي هواکش باشند.

ت) لوله کشی هواکش فاضلاب بهداشتی ساختمان باید طوري طراحی شود که هوا و دیگر گازهاي خروجی از شبکه فاضلاب بهداشتی بر اثر فشار معکوس را، به فضاي خارج از ساختمان هدایت کند.

• لوله، فیتینگ، اتصال و دیگر اجزاي لوله کشی هواکش باید کاملاً آببند و گازبند باشد.

نقشه ها

الف) نقشه هاي لوله کشی هواکش فاضلاب بهداشتی ساختمان باید، پیش از اقدام به اجراي براي بررسی و تصویب به ناظر ساختمان ارائه شود.

ب) نقشه هاي اجرایی لوله کشی هواکش فاضلاب باید با نقشه هاي اجرایی لوله کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان مشترك باشد و شامل لوازم بهداشتی و دیگر مصرف کننده ها، محل عبور و قطر شاخه هاي افقی، لوله هاي قائم و دیگر اجزاي لوله کشی باشد.

• مشخصات مصالح و روشهاي نصب باید در نقشه، یا در مدارك پیوست آن مشخص شود.
• پلان لوله کشی طبقه (یا طبقات) ساختمان باید در نقشه ها نشان داده شود.
• نقشه ها باید شامل دیاگرام لوله کشی، نقاط اتصال لوله هواکش به لوله هاي فاضلاب، شیب لوله هاي افقی و اندازة قطر اسمی لوله ها باشد.
• نقشه ها باید خوانا باشد. علائم ترسیمی باید طبق یکی از استانداردهاي مورد تأیید باشد.

لوله هاي قائم هواکش و هواکش لوله قائم فاضلاب

الف) هر شبکه لوله کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان که فاضلاب توالت هم داشته باشد، باید دستکم یک لوله قائم هواکش اصلی، به صورت لوله قائم هواکش یا هواکش لوله قائم فاضلاب داشته باشد. این لوله هواکش اصلی باید در نقطهاي به شبکه لولهکشی فاضلاب بهداشتی ساختمان متصل شود که قطر اسمی آن کمتر از 80 میلیمتر نباشد.

ب) هر لوله قائم فاضلاب که شاخه هاي افقی فاضلاب 5 طبقه یا بیشتر به آن متصل میشود، جز لوله قائم مشترك فاضلاب و هواکش لوازم بهداشتی بدون توالت، باید لوله قائم هواکش داشته باشد.

• هر لوله قائم هواکش یا هواکش لوله قائم فاضلاب باید از قسمت بالا، بدون کاهش قطر، تا هواي آزاد ادامه یابد.
• هر لوله قائم هواکش باید در پایینترین قسمت به لوله فاضلاب متصل شود. نقطه اتصال باید پایینتر از آخرین و پایینترین اتصال شاخه افقی به لوله قائم فاضلاب باشد. اگر لوله قائم هواکش بعد از تغییر امتداد لوله قائم فاضلاب به لوله افقی فاضلاب متصل شود، نقطه اتصال نباید بیش از ده برابر قطر لوله افقی فاضلاب از زانوي زیر لوله قائم فاضلاب فاصله داشته باشد.
• در ساختمان هاي بلندتر از 10 طبقه، براي حداکثر هر 10 طبقه، باید هواکش کمکی نصب شود. این لوله هواکش باید شیب داشته باشد و دهانه بالایی آن به لوله قائم هواکش و دهانه پایین آن به لوله قائم فاضلاب، با زاویه 45 درجه، متصل شود.
• چند لوله قائم هواکش یا هواکش لوله قائم فاضلاب ممکن است در بالاترین طبقه و پیش از خروج از ساختمان، توسط یک لوله افقی به هم متصل شوند و از یک نقطه بام خارج شوند و تا هواي آزاد ادامه یابند. در این حالت اندازة قطر اسمی لوله افقی، که چند لوله قائم هواکش را به هم متصل میکند، باید بر مبناي مجموع D.F.U لوازم بهداشتی که به کل لولههاي قائم فاضلاب متصل شدهاند صورت گیرد و طول لوله هواکش براي تعیین قطر اسمی لوله افقی برابر فاصله دورترین نقطه اتصال لوله هواکش به پایینترین قسمت لوله قائم فاضلاب، تا دهانه لوله هواکش در هواي آزاد، اندازهگیري شود.
• اگر لوله هاي پلیمري روکار نصب میشوند نباید در معرض تابش مستقیم نور آفتاب باشند.

انتهاي لوله هواکش

الف) انتهاي بالاي لوله هواکش روي بام باید دست کم 30 سانتیمتر از کف تمام شدة بام، در نقطه خروج لوله هواکش، بالاتر باشد. این ارتفاع در نقاط سردسیر باید با توجه به حداکثر ارتفاع برف افزایش یابد.

• اگر از بام براي سکونت، اقامت یا کار استفاده شود، باید انتهاي لوله هواکش دست کم 2/2 متر از کف تمام شدة بام بالاتر رود.
• در نقاط سردسیر اندازة نامی لوله هواکش، در عبور از بام، نباید کمتر از 80 میلیمتر  باشد. و در صورتی که متوسط حداقل مطلق دماي هواي خارج در زمستان کمتر از -18 درجه سلسیوس باشد، آن قسمت از لوله هواکش که در معرض هواي سرد بیرون قرار دارد، باید با عایق گرمایی یا گرمکن برقی در برابر یخ زدن حفاظت شود.
• تغییر اندازه قطر اسمی لوله هواکش، در عبور از بام یا بالاتر از آن، مجاز نیست، هر تغییر اندازه باید دست کم در 30 سانتیمتري زیر بام انجام گیرد.

ب) انتهاي لوله هواکش باید در محلی قرار گیرد که گازهاي خروجی از دهانه آن به داخل فضاهاي ساختمان نفوذ پیدا نکند.

• انتهاي لوله هواکش نباید مستقیماً زیر هیچ در، پنجره هاي بازشو یا دهانه هاي ورود هواي سیستم تعویض هواي ساختمان قرار گیرد.
• فاصله افقی انتهاي لوله هواکش از هر در، پنجرة بازشو یا دهانه ورود هوا براي سیستم تعویض هواي ساختمان باید دستکم 3 متر باشد. مگر آنکه انتهاي لوله هواکش دستکم 60 سانتیمتر بالاتر از آن نقاط قرار گیرد.
• اگر انتهاي لوله هواکش به طور افقی از دیوار ساختمان خارج شود، باید دستکم 3 متر تا محدودة زمین ملک فاصله افقی داشته باشد. دهانه این لوله باید از سطح زمین محوطه دست کم 3 متر بالاتر باشد. انتهاي این لوله نباید زیر بالکن یا سایهبان دیوار خارجی ساختمان قرار گیرد.
• دهانه انتهاي لوله هواکش روي بام باید به سمت بالا باشد.

پ) انتهاي لوله هواکش روي بام، یا دیوار خارجی ساختمان، باید با توري مقاوم در برابر زنگ زدن و ورود حشرات حفاظت شود.

ت) انتهاي لوله هواکش نباید در داخل شافت یا دودکش ساختمان رها شود. از شافت ها یا دودکش هاي ساختمان نباید به عنوان هواکش شبکه لوله کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان استفاده شود.

ث) جنس قسمت نمایان لوله هواکش روي بام یا خارج ساختمان باید از نوع فلزي باشد.

اتصال لوله هواکش و شیب آن

الف) هر لوله هواکش فاضلاب بهداشتی ساختمان، از قبیل هواکش جداگانه، شاخه افقی هواکش، هواکش مداري و غیره، باید به لوله قائم هواکش یا هواکش لوله قائم فاضلاب متصل شود و یا بهطور مستقل تا خارج از ساختمان ادامه یابد.

ب) شاخه افقی هر لوله هواکش باید به سمت نقطه اتصال آن به لوله فاضلاب شیب داشته باشد، به طوريکه تقطیر بخار آب در داخل لوله هواکش بتواند به آسانی به لوله فاضلاب تخلیه شود.

پ) اتصال لوله هواکش خشک به شاخه افقی فاضلاب باید به قسمت بالاي آن، بالاتر از محور لوله افقی باشد.

• زاویه اتصال لوله هواکش خشک به لوله فاضلاب نباید کوچکتر از45 درجه نسبت به سطح افق باشد.
• لوله هواکش خشک، بلافاصله پس از اتصال به لوله افقی فاضلاب، باید با زاویه بیش از 45 درجه نسبت به سطح افق تا دست کم 15 سانتیمتر بالاتر از لبه سرریز دستگاهی که هواکش براي آن نصب شده است، مطابق شکل شماره (5-2-6-16) “پ” (2)، بالا رود.
• اتصال هر شاخه افقی هواکش به لوله قائم هواکش یا هواکش لوله قائم فاضلاب باید دست کم 15 سانتیمتر بالاتر از لبه سرریز بالاترین دستگاهی که هواکش آن به این شاخه افقی هواکش متصل شده است، باشد.

ت) نقطه اتصال لوله هواکش خشک هر یک از لوازم بهداشتی به لوله فاضلاب، جز در مورد توالت شرقی، توالت غربی و دستگاههاي سیفون سرخود که روي کف نصب میشوند، نباید پایینتر ازسطح سرریز سیفون لوازم بهداشتی که این لوله هواکش براي آن نصب میشود، باشد. (شکل شماره (5-2-6-16) “ت”) (1) حداکثر فاصله نقطه اتصال لوله هواکش به شاخه افقی فاضلاب، تا نقطه سرریز سیفون لوازم بهداشتی، نباید از ارقام جدول شمارة (5-2-6-16) “ت” ((1) بیشتر باشد.

شکل شماره (5-2-6-16) “پ“(:(2 اتصال هواکش به شاخه افقی لوله فاضلاب

شکل شماره (5-2-6-16) “ت”: اتصال لوله هواکش خشک لوازم بهداشتی

جدول شمارة (5-2-6-16) “ت“ :(1) حداکثر فاصله نقطه اتصال لوله هواکش به شاخه افقی فاضلاب تا نقطه سرریز سیفون لوازم بهداشتی

• فاصله نقطه اتصال لوله هواکش به شاخه افقی فاضلاب، تا نقطه سرریز سیفون لوازم بهداشتی، نباید از دو برابر قطر اسمی لوله فاضلاب کمتر باشد.
• اتصال لوله هواکش به تاج سیفون مجاز نیست.