اجرای لوله کشی در تاسیسات بهداشتی

کلیات

الف) اجرای لوله کشی توزیع آب مصرفی در داخل ساختمان باید با رعایت الزامات مندرج در این قسمت از مقررات صورت گیرد.

ب) اجرای لوله کشی باید توسط کارگران آموزش دیده و ماهر صورت گیرد و از طرف کارشناسان مسئول اجرای کار، سرپرستی شود.

• لوله کشی باید با توجه به صرفه جویی در مصالح و دستمزد، حفاظت در برابر خرابی و آسیب دیدگی، خوردگی، یخبندان، جلوگیری از محبوس شدن هوا در لوله ها و مزاحمت ناشی از سر و صدای جریان آب اجرا شود.

الزامات اجرای کار

الف) در جریان نصب لوله و دیگر اجزای لوله کشی باید داخل لوله ها و فیتینگ ها از ذرات فلز، ماسه، خاك، مواد آببندی و غیره کاملاً پاك شود.

ب) در نقاط بالای شبکه لوله کشی که احتمال محبوس شدن هوا باشد، باید شیر تخلیه هوا نصب شود و در نقاط پایین شبکه لوله کشی باید شیر تخلیه آب نصب شود.

• برای امکان تخلیه آب شبکه لوله کشی ساختمان باید بعد از کنتور آب ساختمان و بلافاصله بعد از شیر قطع و وصل و شیر یکطرفه، شیر تخلیه آب نصب شود.
•  لوله کشی باید چنان اجرا شود که همواره بصورت ثقلی قابل تخلیه باشد.
• در هر قسمت از شبکه لوله کشی که تخلیه آب لوله ها از شیرهای برداشت آب لوازم بهداشتی و دیگر مصرف کننده ها امکانپذیر باشد، نصب شیر تخلیه آب لازم نیست.

پ) انتخاب مصالح و روشهای اتصال لوله به لوله، لوله به فیتینگ یا شیر، فیتینگ به فیتینگ یا شیر، باید طبق الزامات مندرج در (4-4-16) “انتخاب مصالح” به عمل آید.

• در لوله کشی فولادی گالوانیزه خم کردن لوله مجاز نیست و باید از زانوهای فولادی گالوانیزه یا چدن چکشخوار، استفاده شود.
• در اتصال دنده ای، مواد آببندی باید فقط روی دنده های خارجی (دنده نر) اضافه شود.
• تغییر سطح مقطع داخلی در اتصالات لوله کشی نباید ناگهانی باشد و باید با واسطه تبدیل های استاندارد به تدریج صورت گیرد.
• در لوله کشی غیر فلزی، نوع و محل بستها و تأمین شرایط انبساط و انقباض لوله ها باید طبق دستور کارخانه سازنده رعایت شود.

ت) لوله کشی باید در مسیرهایی که در (3-3-4-16)” مسیر لوله ها” مقرر شده، اجرا شود.

• سطوح داخلی شفت های قائم که لوله در آن نصب میشود باید نازك کاری شده و کاملاً صاف باشد.
• لوله و دیگر اجزای لوله کشی باید با بست، و به ترتیبی که در این مبحث مقرر شده است، در مسیرهای تعیین شده ثابت شوند.
• در لوله کشی توزیع آب گرم مصرفی باید برای امکان انبساط و انقباض لوله ها پیشبینی های لازم صورت گیرد.
• در مسیرهایی که لوله ها در معرض یخ زدن باشند، باید با عایق گرمایی، یا روشهای مورد تأیید دیگر، حفاظت شوند.
• عبور لوله از دیوار، تیغه، سقف و کف باید از داخل غلافی که قطر داخلی آن دست کم 20 میلیمتر از قطر خارجی لوله بزرگتر باشد، صورت گیرد. فاصله بین لوله و غلاف باید از مواد مناسب پر شود.
• در لوله کشی فلزی هیچ نوع اتصال، جز اتصال جوشی نباید در داخل اجزای ساختمان، یا داخل غلاف لوله قرار گیرد.
• در عبور لوله از دیوار، کف و سقف باید مقررات آتش سوزی مربوط به این جدارها در مورد فضای دور لوله نیز رعایت شود و دور لوله با مواد مقاوم در برابر آتش با مقاومتی برابر آنچه برای جدار ساختمانی تعریف شده است، پر شود.

ث) اتصال لوله آب به مخازن ذخیره، شیرهای فشار شکن، آب گرمکن، دستگاه های تصفیه آب و موارد مشابه، باید از نوع اتصال بازشو (مانند مهره ماسوره یا فلنج) باشد تا امکان جدا کردن آن وجود داشته باشد.

• فاصله مهره ماسوره یا فلنج با دستگاه نباید بیش از 30 سانتیمتر باشد.

محل نصب شیرها

الف) در نقاط زیر باید شیرهایی که قطر داخلی آن در حالت تمام باز برابر قطر داخلی لوله یا حداکثر یک اندازه از آن کوچکتر باشد، نصب شود:

• در نقطه خروج لوله از کنتور آب ساختمان و روی لوله ورودی به ساختمان (یا ملک) باید یک شیر قطع و وصل، یک شیر یک طرفه و یک شیر تخلیه نصب شود.
• در زیر هر خط لوله قائم داخل ساختمان، که دست کم به دو طبقه از پایین به بالا آب میرساند، باید یک شیر قطع و وصل و یک شیر تخلیه نصب شود.
• در بالای هر خط لوله قائم داخل ساختمان، که دست کم به دو طبقه از بالا به پایین آب میرساند، باید یک شیر قطع و وصل و در زیر آن یک شیر تخلیه نصب شود.
• در ورود لوله آب به هر واحد آپارتمانی باید شیر قطع و وصل و شیر یک طرفه نصب شود. (5) در ورود به یک گروه بهداشتی شامل تعدادی لوازم بهداشتی، باید شیر قطع و وصل نصب شود، مگر آن که لوله ورود به هریک از لوازم بهداشتی در آن گروه شیر قطع و وصل مستقل داشته باشد.
• در ورود لوله تغذیه آب به هر مخزن آب تحت فشار باید یک شیر قطع و وصل و یک شیر یک طرفه نصب شود.
• در ورود لوله تغذیه به هر مخزن ذخیره آب باید یک شیر قطع و وصل نصب شود.
• در نقطه ورود آب به هر دستگاه آبگرمکن باید شیر قطع و وصل و شیر یکطرفه نصب شود.

ب) شیرهای دیگری که برای حفاظت از شبکه آب آشامیدنی ساختمان لازم است باید برابر (7-4-16) ” حفاظت آب آشامیدنی” باشد.

دسترسی به شیرها

الف) شیرهایی که در شبکه لوله کشی آب سرد و گرم مصرفی ساختمان نصب می شوند باید روکار و آشکار نصب شوند، یا پس از نصب به آسانی قابل دسترسی باشند.

• شیرهایی که روی لوله داخل ترنچ زیر کف ساختمان، یا زیر کف محوطه نصب میشوند باید با بازکردن یک دریچه قابل دسترسی باشند.
• شیرهایی که روی لوله قائم داخل شفت های ساختمان نصب میشوند باید با بازکردن یک دریچه قابل دسترسی باشند.
• شیرهایی که روی لوله افقی داخل سقف کاذب طبقات ساختمان نصب میشوند، اگر سقف کاذب قابل برداشتن نباشد، باید با بازکردن دریچه ای که در سقف کاذب پیش بینی میشود قابل دسترسی باشند.

ب) شیرهایی که روی لوله کشی آب سرد و آب گرم مصرفی ساختمان قرار میگیرند باید با نصب اتصال بازشو (مانند مهره ماسوره و فلنج)، نزدیک به شیر، به منظور سهولت تعمیر و تعویض، قابل باز کردن و برداشتن باشند.